Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego. Czy leki hipotensyjne można łączyć?

Terapia nadciśnienia tętniczego obejmuje zażywanie leków o działaniu hipotensyjnym oraz stosowanie metod niefarmakologicznych (normalizację masy ciała, przestrzeganie odpowiedniej diety, zwiększenie aktywności fizycznej, zaprzestanie palenia tytoniu). Leki hipotensyjne stosuje się pojedynczo lub w leczeniu skojarzonym.

Przy wyborze leku hipotensyjnego lub ich kombinacji powinno się uwzględnić nie tylko stopień nadciśnienia tętniczego, ale także choroby współistniejące, stan narządów, wiek, możliwe działania niepożądane, interakcje leków, preferencje chorego czy koszt terapii. Preferowane są leki o całodobowym działaniu hipotensyjnym. Leki stosowane raz dziennie przyczyniają się do lepszej kontroli ciśnienia tętniczego oraz poprawiają współpracę lekarza z pacjentem.

Jakie leki stosuje się w terapii nadciśnienia tętniczego?

Wyróżnia się 5 grup leków hipotensyjnych, od których rozpoczyna się terapię nadciśnienia tętniczego. Do leków pierwszego rzutu należą:

• diuretyki (np. hydrochlorotiazyd, furosemid, indapamid);
• β-blokery (np. bisoprolol, nebiwolol, karwedilol, labetalol);
• leki blokujące kanały wapniowe (np. amlodypina, lacydypina, nifedypina);
• inhibitory ACE (np. ramipryl, peryndopryl);
• antagoniści receptora AT1 angiotensyny II (np. losartan, walsartan).

U kobiet w ciąży stosuje się metyldopę, ewentualnie labetalol lub nifedypinę. Przeciwwskazane są inhibitory ACE oraz antagoniści receptora AT1. W terapii nadciśnienia tętniczego ze współistniejącym łagodnym przerostem gruczołu krokowego, dyslipidemią czy cukrzycą zastosowanie znalazły także blokery receptorów α-adrenergicznych (np. doksazosyna).

Czy można łączyć leki hipotensyjne?

Chorzy nie lubią skomplikowanych terapii i stosowania wielu tabletek. Niestety terapia jednym lekiem nie zawsze jest wystarczająco skuteczna. W przypadku znacznego nadciśnienia tętniczego, lekarz może zwiększyć dawkę leku lub zalecić stosowanie 2, a nawet 3 leków hipotensyjnych.

Ogólna zasadą jest, że nie łączy się leków z samej grupy, czyli wykazujących ten sam mechanizm działania. Unika się też kojarzenia leków o podobnym profilu działań niepożądanych. Preferuje się połączenie diuretyku z blokerem kanałów wapniowych, inhibitorem ACE lub antagonistą receptora AT1. U niektórych chorych przydatne może być połączenie diuretyku z β-blokerem. Nie zaleca się stosowania inhibitorów ACE z antagonistą receptora AT1, ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii (nadmiar potasu we krwi) i niewydolności nerek.

W aptece dostępne są preparaty o działaniu hipotensyjnym jedno-, dwu-, a nawet trójskładnikowe. Do preparatów złożonych należą:

• Concoram (bisoprolol + amlodypina);
• Ramizek Combi (ramipryl + amlodypina);
• Alortia (losartan + amlodypina);
• Lozap HCT (losartan + hydrochlorotiazyd);
• Prestilol (bisoprolol + peryndopryl);
• Indapia (indapamid + peryndopryl);
• Co-Amlessa (indapamid + peryndopryl + amlodypina);
• Triplixam (indapamid + peryndopryl + amlodypina).

Zgodnie ze wskazaniem, lek Concoram (połączenie bisoprololu i amlodypiny) stosuje się w terapii nadciśnienia tętniczego u osób, u których ciśnienie tętnicze jest odpowiednio kontrolowane przy pomocy bisoprololu i amlodypiny, stosowanych jednocześnie w postaci dwóch odrębnych preparatów, w takich samych dawkach, jak w preparacie złożonym.